Hıçkırık Nedir, Nasıl Olur ? | Sebebi Nedir ?

Hıçkırık (Singultus) Nedir ? | Hıçkırık Nasıl Olur ? | Sebebi Nedir ? | Neden Ses Çıkar ?

Bir insan doğal durumda hıçkırmaz, e haliyle bu normal bir refleks değildir ve hıçkırığın mutlaka bir sebebi olmalıdır. Yüzyıllar önce insanlar, hıçkırığın çocuklarda gelişen bir büyüme atağı olduğunu iddia ediyorlardı.

Konuya tam olarak giriş yapmadan önce hıçkırık ile ilgili yapılan bir çalışmadan bahsedeceğim. Bu çalışma bize hıçkırığın iyi bir yanının da olduğunu gösteriyor.

Clinical Neurophysiology’nin geliştirdiği bu çalışma, yeni doğan bebeklerin hıçkırık yoluyla nefeslerini kontrol etmeye yardımcı olan zihin-beden ilişkisinin geliştiğini aktardı.

Yeni doğan bebekler üzerinde bir inceleme yapılıyor ve bebeklerin her gün 15 dakika gibi uzun bir süre hıçkırdıkları kaydediliyor. Bebekler için hıçkırık durumu bizimkilerden biraz daha farklı tabii. Bebeklerin nefes almayı, nefes tutmayı, derin nefes almayı gibi nefes ile ilgili olan diğer bütün şeyleri öğrenip bu becerileri geliştirmeleri için bu süreçten geçmesi gerekiyormuş.

Her hıçkırık, bebeklerin beyin ve vücut arasındaki nörolojik bağlantıların gelişmesini sağlayan üç büyük beyin dalgasını başlattığı görülüyor. Bebeklerin vücutlarının nasıl çalıştığını öğrenmesine yardımcı olur . ‘Hık’ sesi de bunun için burada bir rol oynar çünkü; bebeklere fiziksel duyumla ses arasındaki ilişkiyi öğretir.

Hıçkırık (Singultus) Nedir ?

Hıçkırık tıpta; singultus ya da senkronize diyafragmatik flutter olarak bilinmektedir ve kısaca; diyaframın ani ve istemsiz bir şekilde kasılması durumudur.

Hıçkırık Nasıl Olur ? Neden Ses Çıkar ?

Hıçkırık karın zarı denilen diyaframın kasılması durumudur. Ve bu kasılma gerçekleştiğinde yukarıya doğru akciğeri, aşağıya doğru ise mideyi ve bağırsakları baskılar. Diyafram kasıldığında yukarı ve aşağı doğru oluşan basınç sebebiyle hıçkırık gerçekleşir.

Ayrıca bu kasılmalar gerçekleştiği sırada ses tellerinin bulunduğu gırtlak boşluğu aniden kapanır, bu yüzden hıçkırık sesi çıkar. Sesin çıkmasının sebebi ise diyaframın kasılırken akciğerin içerisine bir anda hava girişinin olması ve epiglot kapağını (ses tellerinin bulunduğu gırtlak boşluğunu) kapatmasıdır. Gerçekleşen her kasılma sonrasında ses tellerinin aniden kapanması ‘hık’ sesinin çıkmasına sebep olur.

Hıçkırık Neden Olur ? Hıçkırık Neden Tutar ?

“Hıçkırık neden tutar?” bu sorunun birçok yanıtı var, çünkü hıçkırığın pek çok sebebi var.

Hıçkırık genellikle psikolojik kaynaklıdır. Ani duygu değişimi, stres, korku, kaygı ve heyecan hıçkırığın tetikleyicsi olabilir. Bütün bunların sonucunda diyaframı uyaran hormonların salınarak diyaframın kasılmasına sebep olur. Hıçkırık, diyafram ve interkostal kasların aniden ve istemsiz kasılması ile oluşur.

Ayrıca, toksik ve metabolik sebepler de hıçkırığa neden olabilir; diyabet, mide gazı, baharatlı yiyecekler, sıcak içecekler ve yiyecekler gibi.

Hıçkırığın fizyolojik bir rolü olup olmadığı henüz belli değil.

Hıçkırığın başlıca sebeplerini iki başlık altında toplayabiliriz. Çünkü hıçkırık temelde iki sebeple meydana gelmektedir:

1. Merkezi Sebepler: Merkezden kast edilen beyindir ve bunlar beyin kaynaklı sebeplerdir. Beyinden diyaframa giden sinir yollarında bir rahatsızlık olduğunda hıçkırık meydana gelir. Merkezi sebeple meydana gelen hıçkırıklar daha önemli hıçkırıklardır çünkü organik hastalıkların sebebi ile gerçekleşmiş olabilir.
2. Merkezi Olmayan Sebepler: Beyin harici sebepler. Hıçkırıklar genelde beyinle alakasız bir şekilde gerçekleşir ve çoğu zaman kısa süreli bir atak şeklinde gerçekleşir.

Bazen hıçkırıklar inatçı olabilir ve çok uzun sürebilir. Bu durumda dikkatli olmalı ve bir doktora görünmelisiniz. Çünkü bazen; bazı hastalıklar ve tıbbi prosedürler, özellikle de anestezi içerenler, uzun süreli hıçkırık nöbetlerine neden olabilir.
Fakat dediğim gibi genelde kendi kendine kaybolup giden gelip geçici bir durumdur. Ve bu durumdan kurtulmanın da elbette bir sürü yolu vardır.

Hıçkırık Nasıl Geçer ?

Nefesinizi kısa bir süre boyunca tutun:

Evet bu yöntem hıçkırığı geçirmek için doğru yollardan birisi olabilir çünkü nefesi tutmak akciğerdeki karbondioksit seviyesini arttırarak diyaframı gevşetir ve bu sayede spazmları dolayısıyla da hıçkırığı durdurabilir.

Kese kağıdına nefes alıp verin:

Nefesini tutamayanlar için nefes tutma yöntemiyle aynı mantığa sahip olan bir yoldur, yapılabilir. Kese kağıdının içerisine nefes almak da aynı şekilde karbondioksit alımını arttırır. Kese kağıdını ağız ve burun üzerine yerleştirip doğru bir şekilde nefes alıp vermeniz yeterli olacaktır. Kese kağıdında oluşan sönme ve şişme olaylarını görmelisiniz. (Bunu yalnızca kese kağıdı ile yapmalısınız.)

Ölçülü nefes alın:

Nefes alma şeklinizi değiştirmeniz hıçkırığın azalmasına sebep olabilir. Her nefes alış verişinize odaklanmanız ve 5e kadar sayıp yavaş ve ölçülü nefesler almalısınız. Bu yöntem vücudu sakinleştirir, stres kaynaklı hıçkırıklar için iyi bir çözüm olacaktır.

Gargara yapın:

Gargara yapmak, boğazın arkasında bulunan sinirleri uyarır. Hıçkırığın geçmesi için suyla bir kaç tur gargara yapmalısınız.

Cenin pozisyonuna geçin:

Dizlerinizi göğüslerinize doğru çekmeniz, diyaframa hafifçe bir baskı uygulamanızı sağlar. Hıçkırığın geçmesinde etkili olabilir.

Hıçkıran kişiyi korkutun:

Aniden korkmak ya da beklenmedik bir şey yaşamak vagus sinirini devreye sokarak hıçkırığı geçirebilir.

Geriye doğru sayın:

Hıçkırığa odaklanılmasını engellemek ve onu unutmak için iyi bir seçenek. 100’den geriye doğru sayabilir ya da alfabeyi tersten okuyabilirsiniz. Odağınızın değişmesi hıçkırığın geçmesine yardım edecektir.

Çeneyi gıdıklamak, şekerin ağızda erimeye bırakılması, parmakları kulağa sokmak:

Bu gibi seçeneklerde yine vagus sinirini hıçkırığı geçirecek şekilde uyarır.