Aleksitimi Nedir ? | Duygusal Körlük, Duygu Sağırlığı ve Belirtileri

Genel olarak ne hissettiğini fark edemeyenlerden misiniz? İçinde bulunduğunuz duygusal durumu karşınızda ki kişilere anlatmaya çalışmak sizin için büyük bir külfet mi? Duygularınız hakkında konuşmak ve onları kelimelerle ifade etmeye çalışmak sizin için zorluk mu teşkil ediyor? Duygularınızı ifade etmek sizin için gerçekten de çok mu zor? Size nasıl hissettiğiniz sorulduğunda ne cevap vereceğinizi bilemediğiniz için bu konular hakkında konuşmak yerine konuyu başka yerlere çekerek muhabbeti değiştirmeyi mi tercih ediyorsunuz? Ve bunlara ek olarak karşınızda ki kişilerin duygu, düşüncelerini anlamaya çalışmak ve empati kurmak konusunda da güçlük çekiyor musunuz?

Bu soruların geneline evet cevabını verdiyseniz aleksitimi (duygu körlüğü)’ye sahip olma ihtimaliniz var ve bu konuda daha fazla bilgi sahibi olmanız gerekir, aleksitimiyi ve belirtilerini kısacası aleksitimi hakkında her şeyi sizlere anlatarak devam edeceğim.

Aleksitimi Nedir ?

Aleksitimi Yunanca bir kelimedir ve kelimenin kökenine bakıldığında, a=yok(yoksunluk), lexis=söz(sözcük) ve thymos=duygu anlamına geliyor. Ve bu sözcüklerin birleşiminden oluşmuş bir kavramdır. 1990’da Türkçeye ilk olarak “duygular için söz yokluğu” şeklinde çevrilmiştir. Şu an tam karşılığı olarak kabul edilen ve psikolojide kullanılan terimler duygu körlüğü, duygusal körlük ve duygu sağırlığı  şeklindedir.

Aleksitimi, duygular ve hisler için kelimeler bulamama, bunları fark edememe ve iletişimde duyguları kullanamama halidir. Aleksitimikler duygulara karşı tamamen kör ve sağırlardır. Sıklıkla psikosomatik sorunlar (psikolojik kaynaklı bedensel rahatsızlıklar) nedeniyle doktora başvururlar. Evet aleksitimi için duygulara karşı körlük ve sağırlık durumu dedik ama bunları anlamlandıramama, ayırt edememe, far edememe ve ifade edememe konularında geçerli bir körlük veya sağırlık durumudur. Yoksa tabii ki aleksitimikler bilmeden de olsa hissediyor o duyguları anlamadan da olsa içlerinde yaşıyor ve kendileri sözlü ya da herhangi bir iletişim şekli ile bunları dışa vuramadıkları için bu duygular zamanla kendi dillerini oluşturup kendilerini zorla dışa vurmak durumunda kalıyorlar ve bu da duyguların fiziksel boyuta taşınmasıyla sonuçlanıp psikosomatik rahatsızların ortaya çıkmasına sebep oluyor. Yani istemsizce göz ardı edip, dışa vuramadığımız o duygular genellikle nedeni bulunamayan rahatsızlıklar ile ortaya çıkar ve sebebi olmayan ağrılar, yersiz halsizlikler, kronik rahatsızlıklar gibi herhangi bir bedensel soruna dönüşerek kendini göstermeye ve dışa çıkartmaya çalışırlar.

Aleksitiminin Belirtileri Nelerdir ?

• Duyguları fark edememe ve isimlendirememe
• Duygular hakkında konuşmaktan kaçınma
• Hayal kurmada güçlük, rüyalarda bile gerçeklik sınırları içerisinde kalma
• Empati eksikliği (zayıflığı)
• Donma ifadesi ve ifadesiz yüz
• Psikosomatik belirtiler